İnternet ağı, bilgi ve veri paylaşımını mümkün kılarak günlük hayatımızda büyük bir verimlilik sağlar. Bu bağlamda, Tor (The Onion Router) isimli özel bir ağ, kullanıcıların internette gizli ve anonim bir şekilde gezinmesine olanak tanır. ABD Deniz Harp Araştırma Laboratuvarı tarafından geliştirilen bu ağ, kullanıcıların kimliklerini ve aktivitelerini gizleyerek veri güvenliği sağlar.
Tor ağı, kullanıcılarına benzersiz bir anonimlik sunarken, aynı zamanda gazeteciler, siber güvenlik uzmanları ve özgür bilgi akışını destekleyenler tarafından da yaygın olarak tercih edilmektedir.
Tor’un Kurulumu ve Çalışma Mantığı
Tor Browser kullanarak anonim gezinme, verilerin şifrelenerek tüneller aracılığıyla iletilmesi sayesinde mümkün olur. Normal bir tarayıcı ile şifresiz olarak internete bağlanırken, Tor tarayıcısında veriler şifrelenir ve “circuit” adı verilen anonim tünellerden geçerek gizlilik sağlanır. Bu süreç, kullanıcının gerçek kimliğini koruyarak hedef sayfaya ulaşmasını sağlar.
- Tor Browser’ı İndirme: Güvenilir kaynaklardan indirilmelidir. İndirme işlemi sırasında, dosyanın doğruluğunu kontrol etmek için PGP imzasını doğrulamak önemlidir.
- Giriş Bekçisi (Entry Guard): Ağa katıldığınızda gerçek bilgileriniz şifrelenir ve ilk aşamada giriş bekçisine iletilir.
- Orta Sunucular: Üç adet rastgele sunucudan oluşan Tor tünelleri boyunca bilgileriniz aktarılır. Bu sunucular, sadece kendilerinden önceki ve sonraki sunucu hakkında bilgi sahibi olduklarından, gizlilik en üst seviyede korunur.
- Çıkış Rölesi (Exit Relay): Son aşamada, şifrelenmiş veri, çıkış rölesinde açılarak hedef kaynağa ulaştırılır. Ancak, bu aşamada veriler şifresiz olarak iletilir.
Tor Ağının Avantajları ve Dezavantajları
Tor, dünya çapında milyonlarca kullanıcıya güvenli ve özgür bir internet sunar. Gazeteciler, avukatlar ve gizliliğe önem veren kullanıcılar tarafından tercih edilen Tor, sansürsüz bilgiye erişim sağlar ve güvenli iletişime olanak tanır. Ancak, bazı riskler de taşır:
- Şifrelenmemiş Çıkış Rölesi: Verileriniz, çıkış rölesinde şifrelenmez, bu da belirli güvenlik riskleri oluşturur.
- Giriş ve Çıkış Sunucularının Aynı Olma Riski: Tor ağında her sunucu farklı seçilir, ancak nadiren aynı sunucu kullanıldığında güvenlik riskleri ortaya çıkabilir.
Deep Web ve Dark Web Nedir?
Genel arama motorlarıyla erişilemeyen içeriklere Deep Web denir. Dark Web, bu içeriklerin daha gizli ve genellikle yasal olmayan bölümlerini temsil eder. Tor, bu alanlara erişim sağlayarak kullanıcıya daha derin ve özgür bir internet sunar.
Tor ve VPN Arasındaki Farklar
Her iki teknoloji de anonimlik sağlasa da, Tor ağının rastgele üç sunucu üzerinden veri şifrelemesi VPN’den ayrılır. VPN ise tek bir sunucu kullanarak daha hızlı bir bağlantı sağlar ancak veri görünürlüğü VPN sağlayıcısına aittir. Bu farklar doğrultusunda, kullanım amacınıza uygun olan seçimi yapmak daha güvenli ve verimli olacaktır.
